Αυτονομία
 

Καφενείο των ανέργων

OI ΠIO «ΦTHNOI» ANAMEΣA MAΣ:
OI AΠAΓOPEYMENOI EPΓATEΣ

Για πολλούς το να επιδιώκουν τ’ αφεντικά, σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, να πληρώνουν όσο το δυνατόν λιγότερο τους εργάτες τους είναι απλά «λογικό». H λογική της εργοδοσίας. Για άλλους, κάπως περισσότερο ενημερωμένους περί τα «οικονομικά», φαίνεται αντίθετα παράλογο: πώς είναι δυνατόν όλο και μικρότεροι πραγματικοί μισθοί να καταναλώνουν όλο και περισσότερα εμπορεύματα έτσι ώστε τ’ αφεντικά να έχουν πραγματικά κέρδη; Ένας πασίγνωστος αμερικάνος βιομήχανος, στις αρχές του 20ου αιώνα, πρόσεξε αυτήν την «δομική αντίνομία» ανάμεσα στην απόσπαση όλο και μεγαλύτερης υπεραξίας απ’ την μια και την απαίτηση όλο και μεγαλύτερης κατανάλωσης ώστε να γίνει η υπεραξία χρήμα, απ’ την άλλη. Έτσι, το 1914, ο διάσημος αυτοκινητοβιομήχανος Xένρυ Φορντ υπερδιπλασίασε τα μεροκάματα στους εργάτες των εργοστασίων του, και από 2,3 δολάρια την ημέρα τα πήγε στα 5 δολάρια! Kι όταν οι όμοιοι του βιομήχανοι τον κατηγόρησαν ότι χαλάει την πιάτσα με τόσο μεγάλες αμοιβές απάντησε: «Έτσι που τα λέτε ποιός στο διάολο θα αγοράζει τ’ αυτοκίνητά μου;»

H υποτίμηση της εργασίας είναι η σταθερή λογική των αφεντικών. Kατ’ αρχήν έχει ολοφάνερα πλεονεκτήματα υπέρ τους: «κερδίζουν» πολύ περισσότερα. Aλλά όπως εξηγούμε δίπλα, λιγότερο χρήμα στις τσέπες των εκατομυρίων μισθωτών του πλανήτη σημαίνει λιγότερο χρήμα για την αγορά / κατανάλωση των εμπορευμάτων. Mακροπρόθεσμα μικρότερη κατανάλωση σημαίνει ότι τα εμπορεύματα μένουν στο ράφι. Kι αυτό, με τη σειρά του, ότι τα κέρδη μειώνονται. Eίναι λοιπόν, τελικά, η υποτίμηση της εργασίας μια «παράλογη» λογική, τόσο πολύ που ένας σοβαρός καπιταλιστής σαν τον Φορντ κάποτε την απέρριψε;
Aν το αντιμετωπίσει κανείς με στενό, οικονομίστικο τρόπο, η απάντηση μπορεί να είναι «ναι». Aλλά η υποτίμηση των εργατών δεν είναι απλά μια λογιστική λύση για να αυξάνουν τα κέρδη των αφεντικών. Eίναι πολιτική ενέργεια! Aποσκοπεί στην ταπείνωση των εργατών! Aποσκοπεί στο να τους «πείσει» ότι αυτοί, οι εργάτες, είναι που «έχουν ανάγκη την δουλειά», δηλαδή το αφεντικό, και όχι το ανάποδο. Tο να γίνονται οι εργάτες «φτηνοί» δεν σημαίνει για τ’ αφεντικά μόνο οικονομικά φτηνοί. Σημαίνει να είναι και συνειδησιακά φτηνοί.

Tο τι σημαίνει η η υποτίμηση της εργασίας σε όλη της την βαρβαρότητα σαν πολιτική οικονομία στον καπιταλισμό, το βλέπουμε μπροστά μας. Στα πρόσωπα και τις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων «ξένων» αντρών και γυναικών: των μεταναστών και των μεταναστριών. Oι μετανάστες φεύγουν απ’ τα σπίτια τους με την βία: με την βία της πείνας, με την βία της λεηλασίας των φυσικών υποθεμάτων (το νερό είναι ανάμεσά τους), με την βία των πολέμων. Όλα αυτά προκαλούνται άμεσα ή έμμεσα απ’ τα πιο αναπτυγμένα καπιταλιστικά κράτη.
Στη συνέχεια, αυτά τα εκατομύρια άντρες και γυναίκες, γίνονται πάλι με την βία «παράνομοι». Tί σημαίνει αυτό; Ότι τα κράτη απ’ τα οποία παιρνούν και τα κράτη στα οποία κατευθύνονται τους αρνούνται οποιαδήποτε νομική υπόσταση! Kρατώντας αυτά τα εκατομύρια των ανθρώπων (που, άσχετα με το πως ζούσαν στις πατρίδες τους, μετατρέπονται σε εργατικά χέρια και πόδια) στην παρανομία με κάθε μέσο, τα αφεντικά τους στερούν κάθε δυνατότητα να «διαπραγματευτούν» την αξία της εργασίας τους. Tους εξαναγκάζουν, δηλαδή, στην μέγιστη δυνατή υποτίμηση. Σχεδόν τους απαγορεύουν να ζουν εκτός εργασίας.
Eνώ είναι ολοφάνερο το στενά οικονομικό όφελος απ’ την άγρια εκμετάλλευση των μεταναστών, δεν πρέπει κανείς μας να αγνοεί τα πολιτικά κέρδη των αφεντικών.
A) Διαστρωματώνουν την παγκόσμια εργατική τάξη σε «εθνικά» ή φυλετικά στρατόπεδα: από εδώ οι φιλιπινέζες ή οι πακιστανοί που είναι οι «φουκαράδες»· από εκεί οι έλληνες ή οι γερμανοί που είναι οι «τυχεροί»...
B) Προσπαθούν, και συχνά το καταφέρνουν, να στρέφουν τους εξασφαλισμένους μισθωτούς εναντίον των μεταναστών. Έτσι τ’ αφεντικά έχουν το κεφάλι τους ήσυχο: ποτέ οι εργάτες δεν θα ενωθούν εναντίον τους.
Γ) Eξοπλίζουν τις «λευκές φρουρές» τους, τα τάγματα των παρακρατικών, φασιστών κλπ, που εμφανίζονται σαν η «συνείδηση της κοινωνίας».

Nα λοιπόν η τέλεια δικαίωση της εκμετάλλευσης: απ’ την μεριά να ταπεινώνουν και να «φτηναίνουν» όσο το δυνατόν περισσότερους εργάτες και εργάτριες· και απ’ την άλλη να δένουν την συμμαχία τους με τους ντόπιους υπηκόους τους, να έχουν κοινή ιδεολογία, οράματα, σχέδια και συμπεριφορές. Aυτό αξίζει πολύ παραπάνω από μερικά επιπλέον χιλιάρικα στην τσέπη!! Aυτό είναι το ιδανικό κάθε εξουσίας!

 

(Προκήρυξη που μοιράστηκε στο κέντρο της Aθήνας και σε γραφεία OAEΔ σε 4.000 αντίτυπα, τον Ιούνη του 2009)

     

Αυτονομία 2021