Φασίστες στη Χιο: Ανταπόκριση

Η αντιμεταναστευτική πολιτική του ελληνικού κράτους οξύνεται. Τα συσσίτια και οι συλλογές ρούχων αντικαθίστανται από τις εικόνες των καμένων στρατοπέδων συγκέντρωσης. Η ωμή και απροκάλυπτη καταστολή διαδέχεται τον μηντιακό ανθρωπισμό. Και η κατ’ ευφημισμόν αλληλεγγύη στους μετανάστες και πρόσφυγες παραχωρεί τη θέση της στον παλιό κακό ρατσισμό. Χρειάστηκαν μόλις μερικοί μήνες για να πραγματοποιηθεί αυτή η στροφή. Και κάμποσοι τόνοι μελανιού, εικόνων και ιδεολογίας προκειμένου να (ξανα) θυμηθούν όλοι πως οι μετανάστες και οι μετανάστριες που κατέληξαν να βρίσκονται επί ελληνικού εδάφους έχουν τελικά την τύχη που τους αξίζει: να φυτοζωούν σε σκηνές βουτηγμένες στις λάσπες των βροχών του Νοεμβρίου, να τρέφονται με ό,τι απομένει από τα νταραβέρια μεταξύ κράτους και εταιρειών catering, να ζουν κάτω από την απειλή βίας μπάτσων, φασιστών και νοικοκυραίων που «αγανακτούν με τις ακραίες αντιδράσεις τους».

Κατά μία έννοια πρόκειται για επίτευγμα. Καθώς τέτοιους όρους υποτίμησης των μεταναστών δεν είχε επιτύχει ούτε η ακροδεξιά συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ. Κι όχι μόνο αυτό· οι πάλαι ποτέ υποστηρικτές των μεταναστών και νυν κυβερνώντες κατάφεραν να συμβαίνουν όλα τα παραπάνω χωρίς επιπλέον την παραμικρή αντίδραση. Γιατί καθώς διαθέτουν τα αριστερόσημα της αλληλεγγύης μπορούν να εφαρμόζουν τις πιο ακραίες πολιτικές χωρίς το παραμικρό κόστος. Έτσι, από τις διαβεβαιώσεις του όχι μακρινού παρελθόντος για ανοιχτά κέντρα κράτησης περάσαμε στις πρόσφατες δηλώσεις Μουζάλα για κλειστά κέντρα όπου θα κλείνονται «όσοι μετανάστες είναι παραβατικοί». Αντίστοιχα, ο παρατεταμένος εγκλωβισμός χιλιάδων μεταναστών στην Χίο, στη Σάμο, στη Λέσβο κ.ο.κ, δικαιολογείται αφενός σαν απαραίτητη προϋπόθεση για να μην καταρρεύσει η συμφωνία ΕΕ -Τουρκίας και γεμίσει η Ελλάδα μετανάστες, αφετέρου σαν αναγκαία συνθήκη προκειμένου να μην δημιουργηθεί στους μετανάστες η λανθασμένη αντίληψη ότι μέσω της ηπειρωτικής Ελλάδας μπορούν να φτάσουν στην Ευρώπη.

Κι αν κανείς (και ιδιαίτερα οι μετανάστες) δεν πείθεται από αυτά τα «λογικά» επιχειρήματα αρκούν οι πάντα χρήσιμες εφεδρείες των φασιστών για να πάνε την κατάσταση στα άκρα και να θυμήσουν σε όλους τη χρησιμότητα αυτής της αριστερής κυβέρνησης. Αυτό συμβαίνει στη Σάμο, αυτό συμβαίνει στη Λέσβο, αυτό συμβαίνει και στη Χίο εδώ και κάμποσους μήνες.  Και παρότι τα νέα που φτάνουν από εκεί περνάνε από λογοκρισία που μάλλον θυμίζει εμπόλεμες ζώνες, ευτυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν σύντροφοι/ισσες που εκεί μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας δίνουν κάθε μέρα τον δικό τους αγώνα στο πλάι των μεταναστών. Στις γραμμές που ακολουθούν ο Α. -με τον οποίο είχαμε ξανασυζητήσει τον περασμένο Απρίλίο για την κατάσταση στη Χίο- περιγράφει από πρώτο χέρι το τι ακριβώς συνέβη στο νησί  στα μέσα Νοεμβρίου, όταν οι φασίστες συνεπικουρούμενοι από «αγανακτισμένους πολίτες» επιτέθηκαν στον προσφυγικό καταυλισμό στη Σούδα. Οι συνεργασίες και οι συμμαχίες που έγιναν προκειμένου να γίνουν αυτές οι επιθέσεις είνια αρκετά διαφωτιστικές όχι μόνο για το τι συμβαίνει στην μικροκοινωνία της Χίου αλλά και γι’ αυτό που κατ’ ευφημισμόν ονομάζεται ελληνική κοινωνία.

Ποια είναι η κατάσταση στο στρατόπεδο της Σούδας;

Εδώ και λίγο καιρό η κατάσταση στον κατ’ ευφημισμό καταυλισμό προσφύγων στην περιοχή Σούδα της Χίου έχει αρχίσει να γίνεται επικίνδυνη. Η λέξη επικίνδυνη έχει πολλές ερμηνείες και κυρίως περιεχόμενα, κάτι που δείχνει την πολυπλοκότητα της κατάστασης αναφορικά με την κρατική μεταναστευτική πολιτική από τη μία και τη διαχείριση των προσφύγων/μεταναστών σε καθαρά τοπικό επίπεδο από την άλλη. Προσπαθώντας κανείς να περιγράψει την κατάσταση (τις καταστάσεις για να ακριβολογούμε) οφείλει να συμπεριλάβει στην κουβέντα δύο παραμέτρους, με καθοριστική σημασία, για να κατανοήσει τι ακριβώς συμβαίνει. Η πρώτη παράμετρος έχει να κάνει με την αλλαγή της πληθυσμιακής σύνθεσης στη Σούδα (για το κέντρο κράτησης στη ΒΙΑΛ τα όποια στοιχεία προέρχονται αποκλειστικά από την Ύπατη Αρμοστεία οπότε αρκεί να μπει κανείς στο αντίστοιχο site για να αναζητήσει πληροφορίες) που δυστυχώς παίζει μεγάλο ρόλο σε σχέση με τις εντάσεις μεταξύ των προσφύγων και το αντίκτυπο στους ντόπιους. Η δεύτερη παράμετρος (που έχει πιο ουσιαστική σημασία) έχει να κάνει με την αλλαγή στο είδος/μορφή βίας που ασκείται πλέον από πλευράς ντόπιων φασιστών.

Να τα πιάσουμε με τη σειρά;

Φυσικά. Καταρχάς όλοι όσοι ασχολούνται στοιχειωδώς με τις συνθήκες στον καταυλισμό της Σούδας ξέρουν ότι η καθημερινή ζωή κυριαρχείται από το τρίπτυχο αθλιότητα-απόγνωση-ένταση. Η αθλιότητα έχει να κάνει (και) με τις συνθήκες διαβίωσης. Με την πρώτη βροχή γεμίζει παντού λάσπες, οι σκηνές πλημμυρίζουν και με τα πρώτα κρύα -και δίπλα στη θάλασσα- η κατάσταση ζορίζει πολύ. Η απόγνωση με την απουσία της όποιας ελπίδας για επίσπευση των διαδικασιών για απάντηση στο αίτημα ασύλου με αποτέλεσμα την πολύμηνη αναμονή σε συνδυασμό με την έλλειψη ενημέρωσης. Η ένταση λόγω συχνών αψιμαχιών (και) ως αποτέλεσμα των παραπάνω συνθηκών που οδηγούν σε συχνούς τραυματισμούς και πιο σπάνια σε πιο ακραίες συμπεριφορές. Αυτή η μέχρι πρότινος χαμηλής έντασης βία που ας πούμε μπορούσε να απορροφηθεί σχετικά μέσα στη Σούδα, άρχισε να βγαίνει προς τα έξω με την έλευση βορειοαφρικανών μεταναστών κυρίως από την Αλγερία, μέσω Τουρκίας. Αντίπαλες εθνοτικά ομάδες παίζουν πετροπόλεμο με οποιαδήποτε αφορμή -και οι συνθήκες διαβίωσης προσφέρουν άφθονες- και στη μέση βρίσκονται οικογένειες που ψάχνουν τρόπο να προστατευτούν. Σ’ αυτό το περιβάλλον έρχονται και κολλάνε αρχικά οι υπάλληλοι της Frontex, μετά τα ΜΑΤ και στο τέλος οι χρυσαυγίτες που είναι δεν είναι 30-40 άτομα. Βρίσκουν άλλοθι τα επεισόδια που γίνονται μέσα στη Σούδα και έχουν καταφέρει να έχουν τη συμπαράσταση από κάμποσους περίοικους που ζητούν να αδειάσει η Σούδα άμεσα. Στα παραπάνω πρέπει να προστεθεί ότι καθώς έχουν τελειώσει τα χρήματα των προσφύγων/μεταναστών που τους εξασφάλιζαν στοιχειωδώς μια πιο αξιοπρεπή διαβίωση και ταυτόχρονα ενίσχυαν με ρευστό την τοπική οικονομία κλείνοντας τα στόματα των ντόπιων, έχουν αρχίσει να γίνονται κλοπές/απαλλοτριώσεις στα καΐκια που φέρνουν ψάρια για την τοπική αγορά (η Σούδα βρίσκεται στην κεντρική ιχθυόσκαλα του νησιού) και στις περιουσίες και τα χωράφια όσων μένουν στα διπλανά σπίτια. Η κατάσταση επομένως είναι τεταμένη το τελευταίο διάστημα και υπάρχει έντονη ανησυχία από πλευράς αρκετών χιωτών που βάζουν ζητήματα χειροτέρευσης της ποιότητας ζωής τους κ.τ.λ. Αυτή η δυσαρέσκεια μορφοποιήθηκε με την δημιουργία μιας ομάδας «αγανακτισμένων» που διεκδικούν το κλείσιμο ολων των δομών κράτησης/παραμονής προσφύγων στο νησί κάτω από τον τίτλο «Παγχιακή Επιτροπή Αγώνα» με δυο καλέσματα σε συγκέντρωση στην κεντρική πλατεία του νησιού με πολύ μεγάλη συμμετοχή. Ακολούθησαν πιέσεις στο Δήμο για να παρθούν άμεσα μέτρα επίλυσης της κατάστασης και «πέτυχαν» να δεσμεύσουν το δημοτικό συμβούλιο να υιοθετήσει πλήρως τις ακροδεξιές απόψεις τους. Αυτοί οι τύποι που έχουν μπροστινούς διάφορους επαγγελματίες του νησιού ώστε να προσδώσουν κύρος στην «Επιτροπή» τους, πάνε δίπλα δίπλα με τους χρυσαυγίτες στις συγκεντρώσεις που κάνουν, καταδικάζοντας βέβαια τις ακρότητες, τη βία και πάει λέγοντας.

Πράγμα όμως που άλλαξε μετά τα μέσα Νοεμβρίου, έτσι δεν είναι;

Πράγματι μέχρι την Τρίτη 15 Νοέμβρη οι αποκλειστικές αντιδράσεις κοινωνικά προέρχονταν από την «Παγχιακή φασιστοΕπιτροπή» και οι σκατόψυχοι δεν φαινόταν να μπορούν να κάνουν περισσότερα από την παρουσία πλάι-πλάι με την αστυνομία, πετώντας πέτρες και βρίζοντας. Το κλίμα άλλαξε με τον ερχομό των Κασιδιάρη, Λαγού στη Χίο το βράδυ της Τρίτης για ομιλία σε ξενοδοχείο κοντά στο κέντρο της πόλης. Γίνανε 3 καλέσματα από αριστερούς, κομματικούς και μη, και μαζευτήκαμε γύρω στα 100-150 άτομα (είναι τρελός κόσμος για το νησί) σε διαδήλωση που αποκλείστηκε από κλούβες και τα γνωστά. Κανένα επεισόδιο, καμία ένταση, τίποτα, οπότε υποθέταμε ότι δεν θα γίνει κάτι.

Την άλλη μέρα όμως, το βράδυ της Τετάρτης 16 Νοέμβρη έγινε κάτι απροσδόκητο. Μετά από πέσιμο στον καταυλισμό κάποιοι ελάχιστοι μετανάστες έσπασαν ένα μαγαζί με βεγγαλικά δίπλα στην περιοχή της Σούδας και άρχισαν να ρίχνουν εκατοντάδες πυροτεχνήματα από τη Σούδα προς τα γύρω σπίτια. Μαζεύτηκαν όλοι οι μπάτσοι του νησιού μαζί με χρυσαυγίτες και καταστηματάρχες και ξεκίνησαν αψιμαχίες από απόσταση. Σπάστηκαν αυτοκίνητα και τζαμαρίες μαγαζιών, μπήκαν φωτιές και στη συνέχεια μπήκαν τα ΜΑΤ μέσα στη Σούδα κάνοντας συλλήψεις και είχαμε 6 τραυματίες από πλευράς μεταναστών, οι 5 ελαφρά και ο ένας στην εντατική. Το επόμενο βράδυ, την Πέμπτη βράδυ 17 Νοέμβρη, μαζεύτηκαν οι χρυσαυγίτες και από τα σπίτια ή την περιοχή του  κάστρου  έριξαν δυο μολότοφ και πολλές πέτρες από ψηλά πάνω στις σκηνές την ώρα που οι άνθρωποι κοιμόντουσαν ανυποψίαστοι. Εδώ κολλάει η αλλαγή στο είδος της βίας που έλεγα στην αρχή. Κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί πως οι γνωστοί αυτοί τύποι, χιώτες με γνωστά ονοματεπώνυμα, θα ήταν σε θέση να επιδιώξουν ανθρώπινα θύματα πέρα από τον απλό εκφοβισμό που ξέραμε μέχρι τώρα. Μια τεράστια πέτρα από πολύ ψηλά τρύπησε την οροφή της σκηνής και έπεσε στο κεφάλι ενός Σύριου πρόσφυγα την ώρα που κοιμόταν. Ο άνθρωπος είναι ακόμα στο νοσοκομείο σε κρίσιμη κατάσταση και θα μεταφερθεί στη Μυτιλήνη επειγόντως για χειρουργείο στο κεφάλι, όλα δείχνουν πως γλίτωσε από βέβαιο θάνατο. Θα μπορούσε να έχει γίνει σφαγή με νεκρούς είτε από τις πέτρες είτε από τη φωτιά.

Αφήσαν δηλαδή τους φασίστες να παίξουν μπάλα μόνοι τους...

Ναι, γιατί ενώ οι μπάτσοι ήταν πολύ κοντά σε όλα αυτά άφηναν να εκτυλίσσεται το δολοφονικό μένος των χρυσαυγιτών· και ούτε λόγος για συλλήψεις έστω για τα προσχήματα. Γύρω στα 100 άτομα, όσες οικογένειες ξεσπιτώθηκαν από τις καταστροφές στις σκηνές τους και όσοι φοβήθηκαν να παραμείνουν σε αυτές το υπόλοιπο βράδυ έμειναν δίπλα στη θάλασσα προσπαθώντας να προστατευθούν. Λίγο μετά δύο αλληλέγγυοι, ένας άνδρας και μια γυναίκα, πηγαίνοντας στη Σούδα να βοηθήσουν στη μεταφορά μερικών από τους πρόσφυγες σε πιο ασφαλές μέρος, ξυλοκοπήθηκαν από τους 30 περίπου φασίστες που καθόντουσαν λίγο πιο μακριά από τους μπάτσους και πήγαν στο νοσοκομείο με ελαφριά τραύματα. Το ίδιο βράδυ 2 πρόσφυγες ξυλοκοπήθηκαν κοντά στη Σούδα από χρυσαυγίτες που περιπολούσαν με λοστούς και ξύλα για αρκετή ώρα. Ακολούθησαν μηνύσεις κατά αγνώστων και ανακοινώσεις στον τύπο για τη φασιστική βία που είναι απαράδεκτη και άλλα ωραία, η ίδια ιστορία για να μείνουν τα πράγματα ως έχουν. Την Παρασκευή το πρωί συνέχισαν να πέφτουν σποραδικά πέτρες, μάλλον από σπίτι γνωστού σε όλους χρυσαυγίτη που βλέπει προς τις σκηνές, με αποτέλεσμα το νέο τραυματισμό στο κεφάλι, ευτυχώς όχι πολύ σοβαρά, ενός Σύριου πρόσφυγα ενώ μια έγκυος γυναίκα απέβαλλε, πιθανά εξαιτίας του σοκ από τις επιθέσεις αλλά δεν είναι εξακριβωμένη η αιτία.

Οι αρχές του τόπου; Που πέρυσι έσκιζαν τα ρούχα τους για το δράμα των προσφύγων;

Τα περισσότερα από τα τοπικά μήντια είδαν λελογισμένη χρήση βίας από αγανακτισμένους πολίτες και σπασμένα τζάμια αλλά ούτε τραμπουκισμούς και ξύλο, ούτε ανοιγμένα κεφάλια προσφύγων, ούτε απόπειρες ανθρωποκτονίας, ούτε τη δημιουργία φόβου και πανικού. Ελάχιστα μέσα περιγράφουν πάνω κάτω τι έγινε αλλά με μικρή απήχηση στην τοπική κοινωνία. Μέσα σε όλα ο Σύριζα έστειλε μια ανακοίνωση με δελτίο τύπου καταγγέλοντας τη δράση χρυσαυγιτών και δήθεν αλληλέγγυων που υπονομεύουν το κυβερνητικό έργο, εξισώνοντας τους πάντες. Η σαπίλα στο μεγαλείο της. Ως απάντηση σε αυτό έγινε ένα κάλεσμα σε αντιφασιστική συγκέντρωση και πορεία η οποία επέλεξε να διαμαρτυρηθεί κάτω από τα άδεια γραφεία του Σύριζα και του τοπικού βουλευτή, καθώς και έξω από την Αστυνομία, προτρέποντας τη να κάνει τη δουλειά της. Ότι νά ΄ναι δηλαδή. Και μετά από αυτό το «θερμό» τριήμερο η κατάσταση έχει επανέλθει στην πρότερη κανονικότητα, όσο αστεία ή/και τραγική ακούγεται αυτή η λέξη.

Έχει επανέλθει μέχρι να ξαναεκτροχιαστεί μάλλον...

Κάπως έτσι. Γιατί αυτό το τριήμερο ακροδεξιάς βίας δείχνει προθέσεις. Καταρχάς, σε τοπικό επίπεδο, είναι φανερό ότι ο Δήμος Χίου σε συνεργασία με την αστυνομία προσπαθούν να δημιουργήσουν ξανά κλίμα τρόμου όπως και στα γεγονότα του προηγούμενου Απρίλιου. Ώστε ο Δήμος να φανεί σαν ρυθμιστής των εξελίξεων. Τότε είχε να αντιμετωπίσει πολλές γυναίκες και παιδιά σε δημόσιο κεντρικό χώρο, στο λιμάνι, επομένως μη μπορώντας να ασκήσει βία τόσο φανερά, στήθηκε ένα σκηνικό με «αγανακτισμένους» πολίτες να ρίχνουν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς (δυναμιτάκια μέτριας ισχύος) αδιάκριτα μέσα στο πλήθος με την αστυνομία και το λιμενικό να παρουσιάζονται ως σωτήρες που σώζουν τη ζωή των προσφύγων από το εξαγριωμένο πλήθος. Αντίστοιχα τώρα δήμαρχος και σύμβουλοι είναι εξαιρετικά στριμωγμένοι γιατί από τη μια μεριά ο Δήμος εισπράττει τρελά λεφτά για την παραμονή των προσφύγων στο νησί και έχει άμεσο συμφέρον από την παγίωση της κατάστασης και από την άλλη έχει πρόβλημα με τους ψηφοφόρους που τον κατηγορούν για ανικανότητα. Η κεντρική εξουσία δεν δίνει λύση και υπάρχει σθεναρή αντίδραση από την πλειοψηφία της τοπικής κοινωνίας να δημιουργηθεί νέο στρατόπεδο-καταυλισμός εκτός της πόλης. Το κλείσιμο της Σούδας προϋποθέτει τη μετεγκατάσταση σε άλλη περιοχή του νησιού με δημιουργία 2 νέων κέντρων, ένα σε ένα πρώην σκουπιδότοπο (και αύριο να ξεκινούσαν οι εργασίες κατασκευής χρειάζεται τουλάχιστον ένας χρόνος εντατικής δουλειάς για να γίνει!) και ένα κέντρο για παραβατικούς μετανάστες στο πρώην κέντρο κράτησης στο Μερσυνίδι (η περιοχή ανήκει στους παπάδες που αντιδρούν με ασφαλιστικά μέτρα μπλοκάροντας τη όλη διαδικασία). Ο μόνος τρόπος να ορίσει την πολιτική ατζέντα που θα του εξασφαλίσει τα χιλιάδες ευρώ που εισρέουν στα ταμεία και ταυτόχρονα την πολιτική του επιβίωση είναι να δείξει πυγμή με όση δόση ανθρωπισμού χρειάζεται. Γι’ αυτό χρειάζονται οι χρήσιμοι ηλίθιοι, οι χρυσαυγίτες ως εμπροσθοφυλακή, αλλά και αρκετοί άλλοι στα μετόπισθεν για να κάνουν ξανά τη βρώμικη δουλειά.

Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο φαίνεται να συναντιούνατι οι κάθε λογής «αυθόρμητες» αντιδράσεις  με την εφαρμογή της αντι-μεταναστευτικής πολιτικής του ελληνικού κράτους. Η οποία μορφοποιείται αφενός στη χειροτέρευση της καθημερινότητας των προσφύγων /μεταναστών, αφετέρου στην αλλαγή κλίματος απέναντι τους. Καθώς εκεί που ο ντόπιος πληθυσμός έβλεπε εξαθλιωμένους ανθρώπους που τους συνέδραμε ή/και ανεχόταν για τους γνωστούς λόγους (έβγαζε λεφτά ή ανθρωπισμό) τώρα βλέπει εγκληματίες τζιχαντιστές που προκαλούν καταστροφές και απειλούν την περιουσία και την ασφάλεια των πολιτών. Η αθλιότητα συνδυάζεται με την ακραία φασιστική βία και τα αντανακλαστικά των ντόπιων γίνονται όλο και πιο αντιδραστικά.

Μάλλον θυμάσαι ότι και την άνοιξη αυτά λέγαμε. Καθώς από τότε είχε φανεί η μετάβαση από τον και καλά ανθρωπισμό στον παλιό κακό ρατσισμό.

Ναι, και τότε αυτά λέγαμε αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν περίμενα ότι σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα θα οξυνόταν τόσο η κατάσταση. Κι όχι γενικά κι αόριστα χάρη στους οργανωμένους φασίστες αλλά όπως έλεγα και πριν χάρη στους απλούς χιώτες που έχουν ονόματα και διευθύνσεις. Αυτό είναι το πιο χοντρό.

Βαριά η διαπίστωση αλλά δυστυχώς έτσι είναι.

Έτσι και χειρότερα. Ειδικά όταν το ζεις από κοντά.

Μόρια

Στις 24 Νοεμβρίου στη Μόρια δεν έγινε κανένα ατύχημα. Στις 24 Νοεμβρίου στη Μόρια δεν υπήρξε καμία ξαφνική έκρηξη. Στις 24 Νοεμβρίου στη Μόρια επιβεβαιώθηκε –για μια ακόμη φορά- αυτό που όλοι γνωρίζουν αλλά παριστάνουν πως αγνοούν: πως οι ζωές των μεταναστών και των μεταναστριών απ’ όπου κι αν έρχονται είναι από καιρό καταδικασμένες να ακροβατούν μεταξύ ζωής και θανάτου. Στο Χαλέπι ή στη Μόρια, στην Δαμασκό ή στ’ αγριεμένα νερά του Αιγαίου, στη Μοσούλη ή στο βυθό της Μεσογείου, σε κάθε τόπο, σε κάθε στιγμή, οι μετανάστες γνωρίζουν πως είναι μελλοθάνατοι με αναστολή, όπου το αν θα ζήσουν ή θα πεθάνουν εξαρτάται όχι από κάποια άγνωστη τύχη αλλά από τις αιματοβαμμένες επιλογές κάθε μεγάλου και μικρού δυτικού κράτους. Κι έτσι την ίδια ακριβώς στιγμή που κάποιοι/ες αντιλαμβάνονται πόσο τυχεροί/ές στάθηκαν γλιτώνοντας από κάποιο βομβαρδισμό ή δραπετεύοντας από κάποια πόλη σε πολύμηνη πολιορκία, συνειδητοποιούν πως αυτή η «τύχη» είναι προσωρινή, εφήμερη και στον αντίποδά της βρίσκεται η μόνιμη, σταθερή λογιστική του θανάτου. Ένα-δυο λαθάκια στις συντεταγμένες κάποιου πυραύλου, μια μικρή καθυστέρηση στην άφιξη κάποιου ναυαγοσωστικού, μια διαρροή γκαζιού σε μια πρόχειρα στημένη σκηνή ενός προσφυγικού καταυλισμού. «Αμέλειες», «παραλείψεις», «κακοτυχίες» που με μαθηματική ακρίβεια οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα, τον θάνατο.
Δεν είναι η εξαίρεση αλλά εδώ και χρόνια ο κανόνας. Που ή θα αμφισβητηθεί έμπρακτα ή θα περιμένουμε να περιλάβει και τις δικές μας –προς το παρόν- λιγότερο επικίνδυνες ζωές.

Και μετά τη Σαναά, η φυλακή είναι ακόμα εκεί

Κατεβαίνοντας από τον τερματικό σταθμό του μετρό στο Ελληνικό οι επιλογές είναι συγκεκριμένες. Οι περισσότεροι θα πάρουν ένα από τα λεωφορεία της γραμμής για τα πιο νότια ή θα τραβήξουν επάνω, προς τα Σούρμενα. Κάποιοι λιγότεροι -αρκετά λιγότεροι- θα κατηφορήσουν προς την άλλη μεριά, εκεί όπου βρίκεται η νεόπλουτη γειτονιά των Σουρμένων που κοιτάει προς την θάλασσα. Εάν για κάποιο λόγο ο διαβάτης την προσπεράσει και αυτή, συνεχίζοντας προς την παραλία, μάλλον θα αναζητεί το αμαξοστάσιο του ΟΑΣΑ. Κάπου εκεί, χωμένο ανάμεσα στις μάντρες του αμαξοστασίου και των καλοπισμένων περιφράξεων τρίπατων μεσοαστικών σπιτιών, νιώθωντας συνεχώς τη βρωμερή ανάσα της γειτνίασης με τα κεντρικά των μπάτσων στα νότια προάστια, βρίσκεται το κέντρο κράτησης του Ελληνικού. Μία φυλακή μόνο για γυναίκες. Για γυναίκες μετανάστριες που δεν έχουν χαρτιά.
Στο κέντρο κράτησης του Ελληνικού είχε δώσει τον αγώνα της πέρυσι την άνοιξη η Sanaa Taleb. Αυτό που είπαμε. Γυναίκα, μετανάστρια από το Μαρόκο, χωρίς χαρτιά. Είχε συλληφθεί την ώρα της -“μαύρης”- εργασίας της, είχε φυλακιστεί, είχε αντισταθεί στην απέλασή της, είχε φορτωθεί και με ποινικές κατηγορίες. Και ο αγώνας της έγινε δημόσιος μέσα από κινηματικές πράξεις αλληλεγγύης. Η Sanaa απελευθερώθηκε. Τον Οκτώβρη αθωώθηκε και από τις ποινικές κατηγορίες.
Το Ελληνικό όμως παραμένει μία φυλακή για δεκάδες άλλες πολυεθνικές γυναίκες. Δεν έκλεισε, αλλά μέσα από την απελευθέρωση μίας από αυτές της οποία η υπόθεση είχε γίνει ορατή, προσπάθησε να διώξει τα φώτα από πάνω του και να επιστρέψει στην παγερή καθημερινότητα μίας φυλακής. Οι αγώνες όμως δημιουργούν παρακαταθήκες, ανοίγουν περάσματα. Έτσι από τον περασμένο Απρίλιο όσες γυναίκες παρέμεναν έγκλειστες στο κέντρο κράτησης συχνά-πυκνά έκαναν κινήσεις διαμαρτυρίας, δημιουργούσαν θέματα δημόσιας τάξης, επιβάλλονταν στους δεσμοφύλακές τους, έκαναν ορατή τη συνθήκη του εγκλεισμού τους βάζοντας μπροστά τα σώματα και τις φωνές τους, συνδέονταν με αυτές τις αλληλέγγυες μειοψηφίες που ξεροστάλιαζαν στα κάγκελα από την έξω μεριά.
Ο τετραήμερος αγώνας των μεταναστριών στις αρχές του Ιούνη (όπου αρνούνταν να μπούνε στα κελιά τους) λίγο καιρό μετά την απελευθέρωση της Sanaa, αφενός κατέρριπτε τα αστυνομικά σενάρια περί καθοδήγησης των αντιδράσεων από τη Sanaa και αφετέρου έθετε το θέμα - πέρα από την απελευθέρωση μίας από αυτές- του κλεισίματος του κέντρου κράτησης. Κινήσεις όπως η απελευθέρωση πέντε ακόμα γυναικών δεν έκαμψαν τις διαμαρτυρίες. Αντίθετα, κάποιες από αυτές θα βρίσκονται στις κινήσεις αλληλεγγύης τους επόμενους μήνες έξω από το κέντρο κράτησης.
Αφού μεσολάβησε και μία απόπειρα αυτοκτονίας μίας 14χρονης Αφγανής τον Αύγουστο, τον Σεπτέμβρη οι διαμαρτυρίες των μεταναστριών επαναλαμβάνονται για να αναδείξουν ότι το υποτιθέμενο μέγιστο όριο κράτησης των τριών μηνών δεν ισχύει καθώς αρκετές το έχουν ξεπεράσει (πλησιάζοντας και το εξάμηνο), ενώ δεν έχουν καμία ενημέρωση για την αίτηση ασύλου τους. Στα χέρια τους έχουν μόνο τα (αμετάφραστα) χαρτιά της απέλασης. Αυτά τα χαρτιά δηλαδή που αντικατοπτρίζουν την κατεύθυνση της μεταναστευτικής πολιτικής του ελληνικού κράτους.
Αυτή η πολιτική διανθίζεται και με νέες παραμέτρους, προσαρμοσμένες στις εκάστοτε συνθήκες.  Από τη μία υποσχέσεις με σκοπό να μετατρέψουν έναν συλλογικό αγώνα σε ατομικούς φακέλους που θα εξεταστούν ανά περίπτωση. Και από την άλλη η συστηματική παρεμπόδιση (ή απαγόρευση) τους τελευταίους δύο μήνες των επισκεπτηρίων αλληλέγγυων που υποδηλώνει μία σαφή επιλογή του κράτους να καταστήσει τον αγώνα των έγκλειστων μεταναστριών στο Ελληνικό αόρατο. Να δυσκολέψει την επαφή και την αλληλεπίδραση των μέσα με τους έξω, να αποκρύψει τις συνθήκες εγκλεισμού. Όπως αυτό το μωρό που ανίκρυσαν οι δικηγόροι στις 22 Οκτώβρη το οποίο έκλεινε την πέμπτη εβδομάδα πίσω από τα κάγκελα της φυλακής που λέγεται Ελληνικό...