Η κατάρα των μνημονίων

Είναι γενικά γνωστό πως το βασικότερο σημείο κάθε ταχυδακτυλουργικού κόλπου βρίσκεται στην απόσπαση της προσοχής του θεατή. Να επικεντρώνεται δηλαδή αυτή σε δευτερεύοντα σημεία της παράστασης, ώστε να μπορεί ο ταχυδακτυλουργός ανενόχλητος να διαπράξει τις μικρές του απάτες. Στην εγχώρια πολιτική σκηνή αυτό το έργο παίζεται σε σταθερή βάση υπό τον τίτλο η κατάρα των μνημονίων. Σ’ αυτή την καθόλα μυθολογική αφήγηση, ο εχθρός πάντα βρίσκεται εκτός συνόρων. Και διαρκώς, μηχανεύεται, ραδιουργεί και συνωμοτεί για να συνθλίψει τον γενναίο πλην αδύναμο ελληνικό λαό. Κι εκείνος αν και αντιστέκεται, τελικά υποκύπτει στις άγριες ορέξεις του τέρατος που ακούει στο όνομα ΔΝΤ, τρόικα, διεθνείς κερδοσκόποι, κοκ.

Είναι βολική και εσκεμμένα παραπλανητική αυτή η αφήγηση. Γιατί καθώς κάθε συζήτηση γύρω από τα μνημόνια εστιάζεται στον ξένο παράγοντα, περνάνε σχεδόν απαρατήρητα τα συμφέροντα που εντός των συνόρων εξυπηρετούνται από τα μνημόνια. Τα νομοσχέδια -ασφαλιστικό και φορολογικό- που ψηφίστηκαν στις 8 Μαϊου είναι ενδεικτικά αυτού του γεγονότος. Καταρχάς αξίζει να παρατηρήσουμε το εξής: η επιλογή της 8ης Μαϊου ήταν μια ταχυδακτυλουργική κίνηση από την πλευρά της φαιορόζ συγκυβέρνησης συριζα-αν.ελ, καθώς «κούμπωσε» τον επίσημο εορτασμό της εργατικής πρωτομαγιάς, με τις όποιες πιθανές κινητοποιήσεις και πέρασε χωρίς ιδιαίτερη πίεση τα νομοσχέδια. Πέραν αυτού, ο μηντιακός -κύρια- θόρυβος για το ασφαλιστικό έφερε σχεδόν αυτόματα σε δεύτερη μοίρα τα επίσης ακραία αντεργατικά φορολογικά μέτρα που ψηφίστηκαν την ίδια μέρα. Τα οποία δεν είναι και λίγα: φορολογία εισοδήματος 22% για τα χαμηλά εισοδήματα, αύξηση του ΦΠΑ από 23 σε 24%, αύξηση στα τέλη κυκλοφορίας, το φυσικό αέριο και τα καύσιμα, και επιβολή τέλους στη χρήση του διαδικτύου. Αυτά τα μέτρα, που στην πλειοψηφία τους κινούνται στη λογική της πλέον άδικης φορολόγησης, της έμμεσης, αποτελούν αναγνώριση του γεγονότος πως αφού δεν πληρώνουν αυτοί που έχουν, τα αφεντικά δηλαδή, θα πληρώσουν όλοι οι υπόλοιποι. Αυτό φυσικά ελάχιστα θα επηρεάσει τις εταιρείες καυσίμων -που έτσι κι αλλιώς κάνουν χρυσές δουλειές με το λαθρεμπόριο- ή τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, που παρουσιάζουν υψηλότατη κερδοφορία ακόμη και στα χρόνια των μνημονίων. Σε αντίστοιχη κατεύθυνση κινείται και το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, όπου αυξάνονται και πάλι οι ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων, πράγμα που φυσικά θα μεταφραστεί σε περαιτέρω μείωση των μισθών. Πέραν αυτού, σα μοναδική λύση για τη βιωσιμότητα των ταμείων παρουσιάζονται η κατάργηση του ΕΚΑΣ και της επικουρικής ασφάλισης στα επόμενα τρία χρόνια, η κατάργηση της κατώτατης σύνταξης των 486 ευρώ με 15 χρόνια ασφάλισης και 4500 ένσημα και η καθιέρωση της εθνικής σύνταξης στα 384 ευρώ για όσους θα έχουν στο έξης από 20 χρόνια ασφάλισης και πάνω. Μια σύνταξη που αν και αναφέρεται ως η κατώτατη μάλλον θα αφορά την πλειοψηφία των σημερινών μισθωτών: οι χαμηλοί μισθοί, η διαρκώς αυξανόμενη μαύρη εργασία και οι διάφορες μορφές «ευέλικτης» απασχόλησης αυτό μάλλον προοιωνίζουν. Ούτε κουβέντα φυσικά για το ότι η χρόνια και βασική πληγή των ταμείων είναι η εισφοροδιαφυγή των αφεντικών ούτε λόγος για το γεγονός πως οι βασικότερες αιτίες που τα ταμεία έχουν βρεθεί σε αυτήν την κατάσταση είναι αφενός η υψηλή ανεργία, αφετέρου η μείωση των μισθών που συνεπάγεται την αντίστοιχη μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές. Και σημειωτέον πως αυτό το ζοφερό μέλλον αποτελεί φυσικά το καλό σενάριο. Όλα αυτά δηλαδή θα ισχύσουν αν και μόνο αν το ελληνικό κράτος ανταποκριθεί στις μνημονιακές του υποχρεώσεις, πετύχει τα κατάλληλα πρωτογενή πλεονάσματα στα επόμενα χρόνια κοκ. Στην αντίθετη περίπτωση, θα ενεργοποιηθεί ο περίφημος «κόφτης», οι αυτόματες δηλαδή οριζόντιες μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, που αποτελούν την πιο βασική πηγή φορολογικών εσόδων για το κράτος. Επιπλέον, για να μην ξεχνιόμαστε, αυτά τα σενάρια αφορούν το τυπικό σύνταγμα των ταξικών σχέσεων, τους κανόνες δηλαδή που επίσημα οριοθετούν την αγορά εργασίας. Οι οποίοι όμως γνωρίζουμε καλά πως γίνονται πολύ πιο σκληροί και αδυσώπητοι όταν πρόκειται για το πραγματικό σύνταγμα των ταξικών σχέσεων, τους όρους δηλαδή με τους οποίους ατομικά συνήθως διαπραγματευόμαστε την εργατική μας δύναμη με το κάθε αφεντικό.