Κόµµατα σε προεκλογικό φόντο

Πρόκειται ίσως για την πιο ξενέρωτη εκλογική διαδικασία των τελευταίων ετών. Ο Τσίπρας έγινε αυτό που δεν κατάφερε ο γιος του Ανδρέα Παπανδρέου, ο κυρ Βαγγέλης διανύει δεύτερη (πολιτική) νιότη, ο Θεοδωράκης έχει σχεδόν μάθει να μιλάει και ο Λαφαζάνης ελπίζει να γίνει πράξη το όνειρο ζωής να γίνει αρχηγός ενός μικρού ΚΚΕ, βάζοντας τα γυαλιά στους παλιούς του συντρόφους. Κατά τ’ άλλα όμως, πέρα από μικρές λεπτομέρειες ίσα για να συντηρείται το ενδιαφέρον του εκλογικού σώματος, μοιάζουν να συμφωνούν σχεδόν στα πάντα. Φαίνεται πως έξι χρόνια εκκλήσεων για εθνική ενότητα, επιτέλους πιάνουν τόπο. Και μ’ αυτήν την έννοια μάλλον κλείνει και επίσημα ο κύκλος των ηρωικών ημερών αντίστασης στα μνημόνια των κακών ξένων.

Αυτή η διάψευση όμως δε σήμανε μόνο το τέλος της αθωότητας για τον συριζα ως πολιτικό μόρφωμα. Την ίδια στιγμή συνιστά μια τομή στην εγχώρια πολιτική σκηνή, τουλάχιστον όπως αυτή διαμορφώθηκε τα τελευταία έξι χρόνια στο περιβάλλον της κρίσης. Γιατί η ψήφιση του τρίτου μνημονίου από μία αρκετά ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία σηματοδότησε τόσο το τέλος του σύντομου βίου των “αγανακτισμένων στην κυβέρνηση”, όσο και την κατάρρευση του μύθου που στοίχειωνε κάθε πολιτική αντιπαράθεση του αντιμνημόνιου. Θεωρείται πλέον σχεδόν αυτονόητο πως αυτός ο κύκλος έχει κλείσει. Η Ϊπρώτη φορά αριστεράΜ διακυβέρνηση δεν ήταν μια παρένθεση όπως αρέσκονταν να δηλώνουν διάφοροι γραφικοί δεξιοί. Η εξάμηνη συγκυβέρνηση συριζα-αν.ελ. ήταν η αναγκαία μεταβατική περίοδος στον πολιτικό ρεαλισμό μιας υπεύθυνης αριστεράς κόντρα στις αντιμνημονιακές κορώνες του παρελθόντος. Παρότι ο Τσίπρας κάνει κάμποσες φιλότιμες προσπάθειες να παρουσιαστεί το τρίτο μνημόνιο σαν κάτι περισσότερο από το “μη χείρον βέλτιστον” του Ιουλίου, όλοι, ακόμη και οι πιστοί ψηφοφόροι του, έχουν καταλάβει το διακύβευμα. Που δεν είναι άλλο από τη διαχείριση της κρίσης μέσα σε ένα περιβάλλον διαρκούς όξυνσής της. Παρότι δεν είναι εύκολο να ηττηθούν τόσο αναίμακτα οι μηχανισμοί που τα προηγούμενα χρόνια επένδυσαν και συσπειρώθηκαν στο αντιμνημονιακό μπλοκ, είναι σχεδόν βέβαιο πως θα αναγκασθούν να αναδιαταχθούν. Και να αναζητήσουν τις προσόδους του πρόσφατου παρελθόντος είτε τείνοντας χείρα φιλίας στον προδοτικό μεν, κυβερνών δε συριζα, είτε αναζητώντας καινούριες συμμαχίες. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αναμένουμε αρκετά σοβαρές ανακατατάξεις στο πολιτικό σκηνικό. Γιατί όσο απεχθής και δύσκολη κι αν φαντάζει  η εφαρμογή του τρίτου μνημονίου, είναι η μόνη σίγουρη πηγή τουλάχιστον βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης. Και σε τέτοιους καιρούς δεν είναι πολλοί αυτοί που γυρνάνε την πλάτη στα φράγκα. Μ£ αυτήν την έννοια θα πρέπει να θεωρούμε δεδομένη τη μετεκλογική συγκυβέρνηση. Όσα λέγονται άλλωστε σ£ αυτήν την εξπρές προεκλογική περίοδο σ£ αυτήν την κατεύθυνση συγκλίνουν. Το διαρκές ερώτημα δεν είναι αν θα εφαρμοστεί το τρίτο μνημόνιο αλλά ποια θα είναι η ακριβής σύνθεση των πολιτικών δυνάμεων που θα το εφαρμόσουν. Θεωρώντας σχεδόν αυτονόητο πως ακόμη κι αυτοί που θα βρεθούν εκτός κυβερνητικών θώκων θα βάλουν την αναγκαία πλάτη. Αυτή η διακομματική συνεργασία είναι η μόνη πιθανή εκδοχή. Γιατί αν και σκανδαλώδης βάση των παραδοσιακών διαχωριστικών πολιτικών γραμμών, είναι ήδη δοκιμασμένη. Έχει περάσει πολλά το ντόπιο πολιτικό σύστημα, και ειδικά η αριστερά του και οι οπαδοί της, τα τελευταία χρόνια. Ανέχτηκαν και ανέχονται τους ναζί μέσα κι έξω απ£ τη βουλή. Έκαναν κυβερνητικούς εταίρους τους φασίστες των αν.ελ. Ε, δεν αυτοκτόνησε και κανείς γι’ αυτά τα αίσχη. Κι ούτε πρόκειται να κάνει το ίδιο την επομένη της 20ης Σεπτεμβρίου. Κακά τα ψέματα. Οι κομματικοί σχηματισμοί πλέουν σε ένα πέλαγος ρευστότητας εδώ και πολύ καιρό. Και η συνταγή που από το 2009 κι έπειτα εφαρμόζεται είναι ουδέν μονιμότερον του προσωρινού. Δεν είναι τυχαίο ότι η μακροβιότερη κυβέρνηση, αυτή των Σαμαρά-Βενιζέλου με το ζόρι έβγαλε δυόμιση χρόνια, εκ των οποίων κάμποσοι μήνες πέρασαν με τους ναζί στο δρόμο να κάνουν έμπρακτη προπαγάνδα για πάρτη τους αλλά και με τις ευλογίες της κυβέρνησης. Αυτός είναι ο λόγος που αυτή η συνεργασία μοιάζει μονόδρομος. Αυτή είναι η αιτία που όλη η κεντροδεξιά μαζί, το καλύτερο που έχει να παρουσιάσει είναι ο Μεϊμαράκης. Ένας πρωτοπόρος τραμπούκος της οννεδ που γίνονται φιλότιμες προσπάθειες να παρουσιαστεί σαν στροφή στη λαϊκή βάση της κεντροδεξιάς.

Μ’ αυτήν την έννοια δεν είναι περίεργο που έχουν γίνει τόσα πονταρίσματα στον Τσίπρα. Στον Αλέξη που, άγιος ή δολοπλόκος, ειλικρινής ή λαοπλάνος, έχει ήδη αποδείξει πως μπορεί να κάνει τη δουλειά. Την έκανε μέσα στο κόμμα του διαγράφοντας την Αριστερή Πλατφόρμα και κουρελιάζοντας το καταστατικό του με συνοπτικές διαδικασίες. Την έκανε στη ΔΕΘ κάνοντας στροφή 180 μοιρών από το μόλις περσινό περίφημο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Ε, ένας άνθρωπος τόσο αδίστακτος δεν μπορεί παρά να είναι ένας ικανός άνθρωπος. Τέτοιους δεν αναζητά έστω και προσωρινά η χώρα; Έτσι φαίνεται κι αυτό θα συμβεί. Τουλάχιστον στο κοντινό μέλλον.